اتوپیا – با نزدیک شدن به فصل سرما، یکی از دغدغه های رانندگان استفاده از تجهیزات مورد نیاز رانندگی در شرایط زمستانی است. یکی از مهمترین تجهیزات در هنگام رانندگی در شرایط برف و یخبندان، زنجیر چرخ است. اما علاوه بر زنجیر چرخ، گونه ای از لاستیک ها هستند که با نام لاستیک یخ شکن شناخته می شوند و برخی معتقدند که از زنجیر چرخ بسیار بهتر بوده و استفاده از این لاستیک ها بر زنجیر چرخ ارجحیت دارد. در ادامه همراه باشید تا در رابطه با این لاستیک زمستانی اطلاعات بیشتری را ارائه کرده و به مقایسه استفاده از این لاستیک ها و استفاده از زنجیر چرخ بپردازیم.
تایر های زمستانی یا لاستیک های برفی گونه از تایرها بوده که برای استفاده از شرایط خاص طراحی شده اند. در این نوشته ضمن معرفی این مدل تایرها، به مرور معایب و مزایا و نحوه استفاده از تایرهای زمستانی خواهیم پرداخت.
منظور از لاستیک یخ شکن چیست؟
لاستیک یخ شکن نوعی تجهیزات رانندگی در شرایط زمستانی محسوب می شود که تقریبا همان کارایی زنجیر چرخ را دارد. این لاستیک ها با تفاوت هایی که در طرح و شکل آج ها و مواد تشکیل دهنده خود دارند، رانندگی در شرایط برفی و یخبندان را ساده تر کرده و می توانند یک گزینه مناسب برای رانندگی در فصل زمستان و جاده های یخ زده، محسوب شوند.
لاستیک یخ شکن دقیقا همان وظیفه ای را دارد که زنجیر چرخ دارد و به طور کلی مانع از لیز خوردن خودرو در شرایط نامساعد جاده ای می شود.
این لاستیک ها تنها برای رانندگی در شرایط برفی و یخبندان طراحی شده است و استفاده از آن ها در شرایطی که نیازی به آن ها نباشد، ممکن است عمر مفید این لاستیک ها را کاهش دهد.
لاستیک یخ شکن میخ دار
لاستیک‌های یخ شکن یا میخ‌دار لاستیک‌هایی هستند که در سطح بیرونی آنها میخ‌های کوچک آهنی وجود دارد، این میخ‌ها به منظور ترمزگیری راحت در سطوح برف و یخ بندان طراحی شده‌اند و رانندگی در این شرایط را ساده‌تر می‌کنند.
لاستیک گل برفی چیست؟
لاستیک با گل برفی یا لاستیک با آج برفی همان ساختار لاستیک یخ شکن را دارا می‌باشد با این تفاوت که میخ یخ شکن بر روی آج لاستیک نصب نشده است.
قیمت لاستیک گل برفی یا لاستیک زمستانی نسبت به قیمت لاستیک یخ شکن پایین تر می‌باشد. خرید لاستیک گل برفی و یا خرید لاستیک زمستانی نسبت به تایر یخ شکن برای شرایط آب و هوایی زمستانی در شهر های بزرگ توصیه می‌گردد.
علامت لاستیک های زمستانی
شناختن لاستیک های زمستانی از روی ظاهر فقط توسط متخصصان لاستیک قابل انجام است اما اگر لوگوی زیر که در بیشتر لاستیک های زمستانی بر دیواره جانبی لاستیک ها نقش بسته است را مشاهده کردید مطمئن باشید که لاستیک فوق به منظور زمستان طراحی شده است.
تفاوت لاستیک یخ شکن با تایر های معمولی
تفاوت اصلی این گونه لاستیک ها با لاستیک های معمولی چهار فصل در نوع و طرح آج آن هاست. آج ها در لاستیک یخ‌شکن به گونه ای طراحی شده اند که بیشترین اصطکاک را با زمین داشته باشند، تا خودرو بر روی برف و یخ و جاده های لغزنده به سادگی سر نخورد.
حتی در روی بعضی از انواع این لاستیک های یخ شکن از یک سری زوائد فلزی استفاده شده که در هنگام حرکت در جاده های یخی اصطکاک بیشتری را ایجاد می کند.
تایرهای زمستانی از آج‌هایی با لبه‌های برنده و تیزتری نسبت به تایرهای چهار فصل برخوردار بوده که موجب ایجاد و حفظ چسبندگی با سطوح لغزنده می‌گردد. علاوه بر این استفاده از بریدگی‌های کوچک و ریز (Siping) اصطکاک بین سطح تایر و مسیر را بیشتر از حالت عادی کرده و برفی که در داخل این شیارهای کوچک محبوس می‌شود، موجب درگیر شدن بیشتر خودرو با جاده و در نهایت عملکرد بالاتر می‌گردد.
شیارهایی در این گونه لاستیک ها تعبیه شده که لایه ی آبی را که در روزهای برفی بین سطح لاستیک و جاده وجود دارد را در بین شیارها و بر روی لاستیک هدایت می کند، تا ماشین بر روی یخ و برف سر نخورد.
این مسئله باعث حفظ پایداری خودرو می گردد و در هنگام ترمز گیری نیز کمک بزرگی برای برقراری ثبات اتومبیل خواهد بود. نوع مواد به کار رفته در این نوع لاستیک ها باعث می شود که بتواند در دماهای بسیار پایین سطح اصطکاک خود را با زمین حفظ کند.
لاستیک یخ شکن را صرفا می توان در مناطقی که روزهای زیادی از سال را در سرما و یخبندان به سر می‌برند استفاده کرد و استفاده از آنها در شرایط عادی و معمولی اشتباه بوده و عمر مفید لاستیک ها را کاهش خواهد داد.
استفاده از لاستیک زمستانی در سایر فصول سال
اما یک تفاوت دیگر هم وجود دارد که لاستیک های زمستانی را نمی توان در فصول دیگر سال استفاده کرد. لاستیک های زمستانی بدلیل استفاده از مواد نرم دارای استهلاک بیشتر بوده و این استهلاک در روزهای گرم بیشتر خواهد شد در نتیجه خیلی زود مجبور خواهید شد که لاستیک های زمستانی را دور بیاندازید.
همچنین لاستیک های زمستانی برای دما های زیر 7 درجه طراحی شده چرا که بدلیل اصطحکاک بیشتر لاستیک با جاده در این نوع لاستیک، دمای بیشتری تولید می گردد و در روزهای سرد این میزان دما با برخورد با هوای پیرامون و سطح سرد جاده سریعا کاهش می باید.
از همین رو در صورت استفاده از لاستیک های زمستانی در روزهای گرم باعث خواهد شد دمای لاستیک به سرعت بالا رود و شاید منجر به ترکیدگی لاستیک گردد. ویدئوی زیر در زمینه مقایسه لاستیک های زمستانی، تابستانی و تایر های چهار فصل شامل اطلاعات مفیدی است.
آیا داشتن دو لاستیک یخ شکن کافی است؟
جواب این سئوال صد در صد منفی است. یا تمامی لاستیک ها را زمستانی کنید با دست به لاستیک های چهار فصل خود نزنید. چرا که ترکیب این دو لاستیک مرگبار تر از استفاده از لاستیک های چهار فصل در برف خواهد بود.
در حقیقت با استفاده همزمان از این دو لاستک باعث می گردد که چسبندگی سمتی از خودرو که لاستیک های چهار فصل دارد بیشتر گردد و سمت دیگر از چسبندگی کمتری برخودار و در نتیجه با ترمز ناگهانی بسرعت کنترل ماشین را از دست خواهید داد. استفاده همزمان باعث ضعیف شدن هندلینگ خودرو خواهد شد.
لاستیک یخ شکن بهتر است یا زنجیر چرخ
در پاسخ به این سوال، نمی توان پاسخ صریحی داشت. لاستیک های یخ شکن در مقایسه با زنجیر چرخ از یک سری مزایا و معایب برخوردارند که استفاده از این لاستیک ها یا عدم استفاده از آن ها را به عهده خود راننده قرار می دهد.
1- قیمت لاستیک زمستانی بالاتر از زنجیرچرخ است.
لاستیک های یخ شکن در مقایسه با زنجیر چرخ از قیمت بالاتری برخوردارند اما در مقایسه عملکردی در زمستان چندان تفاوتی با زنجیر چرخ ندارند.
2- کم صدا بودن لاستیک یخ شکن نسبت به زنجیر چرخ
یکی از اصلی ترین مزایای لاستیک یخ شکن کم صدا بودن آن است. اگر شما تاکنون از زنجیر چرخ استفاده کرده باشید، حتما صدای آزاردهنده آن را در هنگام حرکت در سطوحی که برف زیادی ندارند، شنیده اید. لاستیک های یخ شکن فاقد صدای این چنینی بوده و در هنگام حرکت حتی در سطوح خشک و بدون برف نیز، صدای بسیار خفیفی ایجاد می کنند.
3- استفاده از تایر یخ شکن در طول زمستان
از دیگر دلایل ارجحیت لاستیک یخ شکن نسبت به زنجیر چرخ، استفاده از آن در سرعت های بالا و حتی در جاده های خشک و بدون برف است. شما می توانید این لاستیک ها را با شروع اولین برف زمستانی روی ماشین خود بسته و تا پایان زمستان آن ها را تعویض نکنید، در حالی که زنجیر چرخ را باید پس از خشک شدن زمین باز کرد.
4- سرعت بیشتر لاستیک زمستانی
از طرفی شما با این لاستیک ها می توانید سرعت خودرو را تا صد کیلومتر در ساعت در شرایط جاده ای خشک نیز افزایش دهید اما در زنجیر چرخ امکان چنین عملی وجود ندارد و باید تا حد امکان با سرعت کم رانندگی کنید.
اما مهمترین دلیلی که بسیاری از افراد استفاده از زنجیر چرخ را ترجیح می دهند، قیمت کم این تجهیزات نسبت به لاستیک یخ شکن است.
5- ساده تر بستن زنجیر چرخ
علاوه بر این باز و بست لاستیک های یخ شکن نسبت به زنجیر چرخ بسیار وقت گیر تر بوده و لازم است که هر بار زیر ماشین جک زده و لاستیک ها را تعویض کنید. اما چون این لاستیک ها قابلیت استفاده در شرایط هوای خوب را نیز دارند، چندان نیاز نیست که هر بار باز و بسته شوند.
6- به صرفه نبودن لاستیک یخ شکن
نکته دیگری را که در خرید لاستیک های یخ شکن باید به یاد داشته باشید این است که این لاستیک ها نیز از قاعده عمر مفید لاستیک ها مستثنی نبوده و پس از مدتی منقضی می شوند.
لذا استفاده از آن ها در مناطقی که زمستان طولانی مدت یا سختی ندارند، چندان به صرفه نخواهد بود. چراکه لاستیک ها بدون اینکه استفاده شوند، منقضی شده و هزینه ای که برای آن ها شده است، هدر می رود.
مزایای استفاده از لاستیک یخ شکن
- کم بودن صدای آن نسبت به زنجیر چرخ در حال حرکت
- قابل استفاده بودن در جاده‌های خشک و هوای صاف
- استفاده از آن در سرعت بالا
- هندلینگ بهتر خودرو نسبت به استاده از زنجیر چرخ
معایب لاستیک یخ شکن
- قیمت بالای آن نسبت به زنجیر چرخ
- زمان‌بر بودن باز و بسته کردن بر روی خودرو
و با توجه به اینکه این گونه تایرها فقط در فصل سرما بر روی خودرو قابل استفاده است، خرید آن برای بسیاری از مالکان خودرو مقرون به صرفه نمی‌باشد.
عمر و نگهداری از لاستیک های زمستانی
با توجه به نکات فوق بعد از اتمام فصل سرما لاستیک ها را از زیر خودرو خارج نمایید و پس از خروج باد در محلی خشک و ترجیحا تاریک و بدور از نور مستقیم آفتاب نگه داری کنید. همچنین بدانید که عمر مفید لاستیک های زمستانی بدلیل استفاده از مواد نرم بسیار کمتر از لاستیک های چهار فصل می باشد.
لاستیک های چهار فصل عموم عمری مابین 40 تا 70 هزار کیلومتر برخودار هستند در صورتی که این عدد در لاستیک های چهار فصل بیشتر است. در نتیجه هرگاه عمق sipe های لاستیک به کمتر از 2. 5 میلیمتر رسید دیگر کارایی لازم را ندارد و باید به فکر لاستیک های جدید باشید.
نکات پایانی لاستیک های زمستانی
در ایران استفاده از لاستیک های زمستانی به هیچ وجه مرسوم نیست و بیشتر رانندگان ایران از بودن چنین لاستیک های بی اطلاع هستند. اما در کشور های پیشرفته و سرد سیر دنیا تعویض لاستیک در ابتدای فصل زسمتان امری ضروری است که بسیاری از مالکان به آن مباردت می ورزند.
اما در ایران که مناطق سرد سیر بسیاری نظیر استان های آذربایجان، کرمانشاه، کردستان و غیره کم نیستند، استفاده از لاستیک های زمستانی امر ناشناخته است. اما باید بدانید که درست است در ابتدای هر فصل باید هزینه اندک برای تعویض لاستیک ها بپردازید اما مطمئنا باشید که در مقابل حفظ جان سرنشینان این مبلغ بسیار اندک خواهد بود.
منبع: کیان باتری