اتوپیا – امروزه بسیاری از ایرانی ها به خرید خودروهای کلاسیک علاقه وافری نشان می‌دهند بدون آنکه از جوانب گوناگون امر آگاهی کافی داشته باشند. توجه به چند نکته در این زمینه لازم است.
وارد شدن دلالان و واسطه گران که هدفی جز به جیب زدن سودهای میلیونی ندارند به این بازار در رشد بی رویه قیمت ها مؤثر بوده است. اینگونه افراد برای فروش خودروی خود از هیچ سخن دروغی ابایی ندارند. و خریدار پس از خرید متوجه سرابی که برایش ترسیم کرده اند می‌شود.
جایگاه خودروهای کلاسیک در ایران
در سالهای اخیر خودروهای کلاسیک و قدیمی جایگاه بهتری نسبت به گذشته پیدا کردهاند. لزوم حفظ و بازسازی این یادگارهای ارزشمند که بخشی از تاریخ معاصر هر کشوری را تشکیل می‌دهند بر کسی پوشیده نیست. بسیاری از افراد جامعه دیگر به این خودروها به سان کالاهای مستعمل نمینگرند. که باید آنها را بازیافت و یا در گوشه خیابانها و گاراژها به حال خود رها کرد.
امّا پدیده خودروهای کلاسیک در ایران همانند هر پدیده نوظهور دیگری در کشورمان از گزند افراط و تفریط ها در امان نماند. و ظاهراً تا این بحث ها شکلی منطقی به خود بگیرد زمان درازی پیش رو است.
در کشورهای دیگر افرادی مبادرت به خرید خودروهای کلاسیک میکنند که برای استفاده روزمره یک یا چند خودروی روز با کاربریهای متفاوت در اختیار دارند. خودروهای کلاسیک را برای لذّت بردن از رانندگی در مواقع خاص مانند تعطیلات آخر هفته استارت می‌زنند. مثلاً در طول یکسال شاید بیش از چند ده یا چند صد کیلومتر با خودروی کلاسیک خود رانندگی کنند.
امّا در ایران بسیاری از جوانان تمامی سرمایه خود را برای خرید یک خودروی کلاسیک صرف میکنند. این افراد به دلیل آن که توانایی خرید خودروهای روز وارداتی را نداشته و از طرفی تمایلی هم به در اختیار گرفتن محصولات بی کیفیت ندارند به سمت خودروهای وارداتی چند دهه قبل روی میآورند. به زعم آنها از کیفیت عملکرد و دوام بالاتری نسبت به خودروهای تولید داخل برخوردارند. امّا این رؤیای شیرین دیری نمیپاید و این دسته از رانندگان با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم میکنند.
قطعات خودروهای کلاسیک
خودروهای قدیمی به دلیل فرهنگ مصرف گرایی که در کلانشهرها به ویژه تهران جریان دارد حتّی با وجود داشتن ظاهری بسیار تمیز کارکرد بالایی دارند. و این رقم از متوسط کارکرد در کشورهای دیگر دنیا خیلی بیشتر است.
قطعات فنی این خودروها بارها به دست تعمیرکاران سپرده شده. بنابراین پس از سالیان خریدار با مجموعهای از صدها قطعه فرسوده که در ناهماهنگی کامل با یکدیگر کار میکنند رو به رو می‌شود. هر روز یکی از این صدها قطعه نیاز به تعمیر یا تعویض پیدا میکند که این امر در صورت استفاده روزمره مالک شدت بیشتری مییابد. از لحاظ عملکرد نیز اکثر این خودروها حتّی از خودروهای کرهای و چینی هم ضعیفتر عمل میکنند.
با توجه به اینکه تولید بسیاری از این خودروها سالیان متمادی است متوقف شده، یافتن قطعات برای برخی از این خودروها به ویژه در شهرستان ها کاری دشوار و بعضاً غیرممکن است.
قطعات برخی از خودروهای کلاسیک را حتّی در اینترنت هم نمیتوان یافت. علاوه بر این مراکز تعمیراتی این خودروها نیز بسیار محدودند و در بعضی از شهرستان ها نمیتوان تعمیرگاهی برای آنها یافت. برای تعدادی از خودروهای کلاسیک مراکز تعمیراتی محدود به تنها چند مرکز در پایتخت است. این امر علاوه بر آن که مشکلات بسیاری را برای مالک به ویژه در شهرستان ها ایجاد میکند، به دلیل انحصاری بودن، رقابت را در این عرصه از بین میبرد. این امر منجر به بالا رفتن قیمت قطعات و دستمزدها می‌شود.
در حالی که برای خودروهای روز صدها مرکز تعمیراتی در سراسر کشور وجود دارد که رقابت شدید میان تعمیرکاران شرایط را به نفع مشتری سوق می‌دهند. و در صورت عدم رضایت از فعالیت های یک مرکز خدماتی میتوان به دهها یا صدها مرکز دیگر مراجعه کرد.
اینگونه خودروها برای سفر نیز چندان مناسب نیستند چرا که علاوه بر آن که بسیار غیرقابل اعتمادند نمیتوان آنها را از تعمیرگاهی که در شهر وجود دارد به میزان زیادی دور کرد چون در صورت بروز عیب فنی شاید تنها راه بازگرداندن خودرو و بکسل کردن آن باشد.
قیمت خودروهای کلاسیک
امّا مورد آخر که بیش از هر چیز جلب توجه میکند قیمت اینگونه خودروهاست. که در سال اخیر رشد چند صد درصدی را تجربه کرده است. بسیاری از این قیمت ها غیرواقعی و غیرمنطقی هستند. چرا که بسیاری از خودروهای قدیمی اصلاً ارزش کلاسیک ندارند. و صرف داشتن عمر چند دههای برای آنها ارزش کلاسیک ایجاد نمیکند.
بسیاری از ماسل کارهای آمریکایی از این دستهاند. در ایالات متحده فقط بهعنوان خودروهای فرسودهای که اقشار کم درآمد به آنها روی میآورند شناخته میشوند و با قیمتهای چند صد دلاری (چند صد هزار تومانی) معامله میشوند.
از سوی دیگر نمیتوان قیمت در کشورهای تولیدکننده یک خودرو را مرجع مناسبی برای قیمت خودرو در ایران دانست. به عنوان مثال راندن یک جاگوار کلاسیک در انگلستان با ایران خیلی متفاوت است. چرا که در انگلستان شاید حتی در روستاها نیز بتوان خدمات این خودرو را یافت. امّا در ایران مراکز تعمیرگاهی تقریباً محدود به تهران هستند.
بهتر است با دید باز و در نظر گرفتن تمامی جوانب و مشورت با افراد متخصص بیطرف، وارد مقوله خریدخودروهای کلاسیک شویم. تا سرمایههای مالی و زمانی خود را بیهوده تلف نکنیم.
منبع: مجله ماشین